اعيان الشيعه [چاپ سربي]‏‫

يادداشت :

عربي , فهرستنويسي بر اساس جزء ثاني عشر , نوع و تز ئينات جلد :‏‫ مقواييقرمز , رويه مقوائي سفيد , ‏سيد محسن‌بن سيد عبد‌الكريم امين حسينى علوى فاطمى هاشمى حلّى عاملي شقرائى در روستاى شقراء از بلاد جبل عامل متولد شد. از وي بيش از 80 اثر باقي مانده است ولي از ميان آنها، اعيان الشيعه از همه مهمتر است . اعيان الشيعة كتابى در شرح زندگى و احوال بزرگان شيعه است كه توسط اين فقيه، مورخ، اديب و دانشمند بزرگ شيعي نگاشته شده است. اين كتاب، جامع ‌ترين تذكره و يا دائرة‌‌المعارف در احوالات رجال شيعه در دولت‌‌هاى اسلامى و شرح عقايد تشيع در اصول و فروع است. ساختار و تقسيم‌ بندى اين كتاب به‌طور مختصر به اين شرح است : جلد اول. مقدمه. جلد دوم. شرح زندگى پيامبر و حضرت زهرا (صلوات‌الله عليهما).جلد سوم و چهارم تاريخ زندگى امام اول تا امام يازدهم شيعيان و سپس شرح تولد امام زمان (عج) و غيبت ايشان و نشانه‌‌هاى ظهور مهدى آل محمد (ص). جلد پنجم به بعد : شرح احوال ديگر شخصيت‌‌هاى شيعه به ترتيب حروف الفبايى نام شخص و پدر اوست كه از ابى‌بن ابيطالب شروع شده و تا جلد پنجاه و دوم، به يونس‌بن يعقوب‌بن قيس پايان مى‌‌يابد. مجلدات ديگر مستدركات و يك جلد نيز كه جلد 52 است ، شرح حال و آثار نويسنده (امين عاملى) به قلم خود اوست كه در سن 86 سالگي نوشته و فرزندش، تكمله‌‌اى متضمن مراثى و مقالاتى كه علماء و ادبا عرب به نظم و نثر بعد از وفات سيد محسن نوشته‌‌اند، بر آن اضافه كرده است . مؤلف در اين كتاب احوال علماي اثني‌‌عشريه ، اعم از فقها ، اصولين ، متكلمين ، مفسرين ، مورخين ، نسابين ، فلاسفه ، منطقيان ، جغرافى‌دانان ، منجمان ، پزشكان ، نحويان ، صرفيان ، علماى بلاغت ، معانى، بيان ، عروض، مصنفان ، كاتبان و ساير ارباب دانش و هنر شيعه را كه از آغاز اسلام تا زمان زندگى و حيات خودش، 11733 نفر بوده‌‌اند ، نگاشته است. نويسنده بيشتر از 50 سال رنج كشيد و در سفر و حضر اوقات خود را در جمع كردن منابع آن صرف نمود . مى‌‌خواست آن را در 100 مجلد پانصد تا هشتصد صفحه‌اى تأليف كند ؛ ولى عمرش به طبع و نشر بيشتر از 33 مجلد كه يك دوره كامل رجال شيعه است ، وفا ننمود و اجزاء ديگر ، همچنان غير‌مرتب به صورت يادداشت‌‌ها و مسودات باقى ماند . پس از وقات او ، فرزندش سيد حسن امين ، در سال 1403ق ، بار ديگر آن كتاب را در 10 مجلد به قطع بزرگ در 52 جلد ، در بيروت انتشار داد. اين عالم بزرگ در دمشق در‌گذشت و مقابل مقبرۀ حضرت زينب - دختر اميرالمؤمنين(ع) - مدفون شد.‬